Co to jest świadomy sen?

Ciekawe zjawisko, więc będzie dużo do czytania Razz

. Kiedy przeczytasz, powiedz, czy miałaś/łeś kiedyś taki sen. Jeżeli chciałbyś/chciałabyś go nam napisać, zapraszam Cię do działu Nasze sny -> Sny Świadome Wink

. A teraz życzę Ci miłego czytania.
Świadomy sen (ang. Lucid Dream lub jako akronim LD), jest to sen, w którym śniący zdaje sobie sprawę, iż śni. Klarowność myślenia, dostęp do wspomnień z jawy oraz stopień kontroli treści snu może być bardzo różny. Inne nazwy na świadomy sen to sen jasny, sen przejrzysty, sen wiedzy.

Świadome sny mogą być wykorzystane w zwalczaniu koszmarów, jako narzędzie poznania swojej psyche lub gwoli rozrywki. W snach, gdzie śniący posiada odpowiednio wysoki poziom kontroli nad treścią marzenia sennego, można odwiedzić dalekie miejsce (nawet inny koniec galaktyki), spotkać kogoś czy sprawdzić się w sytuacji trudnej do uzyskana ("repetycja życia"), lub robić coś co jest po prostu niemożliwe w rzeczywistości (np. latać, przechodzić przez przedmioty).

Spontaniczne i chwilowe uzyskanie stanu świadomego snu może nastąpić bez szczególnego wysiłku, jest jednak zjawiskiem stosunkowo rzadkim. Szacuje się, że 20% populacji miało przynajmniej raz w życiu świadomy sen. Spontaniczny świadomy sen zdarza się dzieciom do około 10 roku życia, sprzyja mu też popołudniowa drzemka i wczesne położenie się spać wieczorem(Im dłużej mózg tworzy sny w stanie REM, tym więcej czasu na zdanie sobie sprawy z tego ,że się śni). Czasem samo czytanie czy rozmowa o tym zjawisku indukuje świadomy sen. Wiele technik medytacyjnych kładący nacisk na rozwój wewnętrzny wspomina o możliwości utrzymania świadomości także we śnie.

Zazwyczaj o świadomych snach rozmawia się w kontekście wywołanej celowo świadomości. Dzięki specjalnym technikom osoba w pewnym momencie snu orientuje się, że otaczająca rzeczywistość jest wyimaginowana. Towarzyszy temu zazwyczaj niezwykły szok (niegroźny), który zazwyczaj prowadzi do przebudzenia się lub fałszywej pobudki.

Zagadnienie świadomego snu poruszone było także w kinematografii: Otwórz oczy (i amerykański remake Vanilla Sky), animowany film Waking Life, jednakże w filmach tych ma on nieco inne znaczenie, niż tradycyjnie rozumiany świadomy sen. Zaś tematykę zwykłego snu można zobaczyć między innymi w kultowym filmie młodzieżowym Donnie Darko oraz w filmie w reżyserii Davida Lyncha - Zagubiona autostrada.

Historia a współczesność
LD praktykowali i praktykują niektóre autochtoniczne narody Ameryki (plemię "jaki" na północy Meksyku), Azji (senońska kultura w Malezji, mieszkańcy Tybetu, Indii - Joga świadomego śnienia). Dynamika wzrostu zainteresowania teorią i praktyką świadomego snu jest największa w USA, Rosji, Ukrainie, a także w innych państwach słowiańskich. Sny, w których śniący zdaje sobie sprawę ze swojego stanu pojawiają się w listach św. Augustyna oraz u Arystotelesa. Termin rêve lucide został użyty po raz pierwszy przez Harvey'a Saint-Denys w 1867. Za twórcę terminu "lucid dream" przyjmuje się holenderskiego psychiatrę Frederika van Eedena. Van Eeden określa świadomy sen jako sen, w którym miał pełną pamięć swojego życia na jawie oraz wolną wolę. Świadome śnienie zostało odkryte przez nowoczesną naukę równolegle w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. W połowie lat siedemdiesiątych, Keith Hearne wraz z Alanem Worsleyem dokonali potwierdzenia faktu świadomego snu przy użyciu ruchów gałek ocznych. Niezależnie od nich identyczny eksperyment został przeprowadzony przez Stephena LaBerge'a.

Zjawiska związane ze świadomym śnieniem
Paraliż senny
Zwykle nie zdajemy sobie sprawy z jego istnienia. Jest to pewnego rodzaju klatka, nakładana przez mózg na ciało podczas snu. Powoduje on, że gdy w śnie np. biegniemy, nie wykonujemy ruchów w rzeczywistości. Gdy zasypiamy, nie zdajemy sobie sprawy z jego obecności - rozpoczyna się on, gdy mózg jest pewien, że straciliśmy świadomość. Jeżeli natomiast zachowamy świadomość podczas zasypiania, i dotrwamy wystarczająco długo, aby w niego wejść, możliwe są halucynacje. Od kolorów i prostych kształtów do osób i miejsc. Osoby mające długotrwałe problemy z zasypianiem, mogą niechcący wejść w ten stan.

Paraliż senny jest najczęściej bardzo nieprzyjemny. Występuje uczucie duszenia się i czasami czyjejś obecności. Paraliż senny był źródłem wielu przesądów, nazywano go dusiołkiem, zmorą senną itp.

Paraliż senny nie obejmuje nerwów kontrolujących ruchy gałek ocznych, dlatego w czasie marzeń sennych takie ruchy występują. Jest to sposób na stwierdzenie, czy dana osoba śni. Fazę snu, w której występują ruchy gałek ocznych nazwano REM (Rapid Eye Movement).

Fałszywe przebudzenia
Zjawisko związane blisko ze świadomym snem. Szok, który powstaje w momencie uzyskania świadomości, oraz początkowy brak kontroli powodują, że człowiek budzi się. Otwiera oczy, rozgląda po pokoju, czasem zaczyna swoje poranne czynności. Po chwili orientuje się, że to wszystko wciąż jest snem - bardzo rzeczywistym snem. Prawdziwe przebudzenie następuje na ogół kilka chwil później. Niektórzy wykorzystują celowo fałszywe przebudzenia, jako technikę stabilizacji świadomego snu.

Świadome śnienie a eksterioryzacja
Eksterioryzacja ang. Out of body experience, OOBE), ogromnie przypomina świadomy sen. Obecnie nie stwierdza się żadnych fizjologicznych różnic między tymi stanami. Techniki eksterioryzacji przypominają te służące do indukcji świadomego snu typu WILD. Innymi słowy, w typowym przeżyciu OOBE nie dochodzi do przerwania świadomości, lub jest to jedynie krótka (pomijalna z punktu widzenia klasyfikacji) przerwa. Istnieje pogląd, wg którego LD, a w szczególności WILD, nie różni się co do natury od OOBE - jedyną różnicą jest przekonanie osoby znajdującej się w danym stanie. Inna zatem jest interpretacja - jedna osoba nazwie swoje przyżycia "świadomym snem", druga uzna, że dokonała wyjścia z ciała. Hipotezę, że zjawisko powszechnie nazywane OOBE jest w istocie świadomym snem, wspierają dwa fakty:

* Robert Monroe nie znał pojęcia świadomego snu;
* nie istnieją żadne udokumentowne badania, w których osoba rzekomo posiadająca zdolność eksterioryzacji zdobyła wiedzę niedostępną podczas eksperymentu fizycznymi zmysłami. Osoby posiadające zdolność postrzegania parapsychicznego (ang. remote viewing) opisują swoje przeżycia w zupełnie inny sposób - nie jako wrażenie opuszczenia ciała;

Nie wykluczając zatem możliwości zdalnego widzenia lub innego typu parapsychologicznych fenomenów występujących podczas snów i snów świadomych, hipoteza tożsamości LD i OBE poddaje w wątpliwość fakt opuszczanie ciała. Istnieją też inne halucynacyjne przeżycia, np. wrażenie wyjścia z ciała podczas śmierci klinicznej (ang. Near Death Experience, w skórcie NDE), które można zaliczyć do tej samej grupy zjawisk co LD i OOBE. Są między owymi zjawiskami podobieństwa oraz różnice i nie została stworzona akceptowana przez ogół klasyfikacja. Przykładowo, za LD można uważać jedynie sny typu DILD, zaś WILD byłyby de facto eskterioryzacją.

Typy świadomych snów
Sny można podzielić ze względu na metodę indukcji. Jeśli element snu, nasze w nim zachowanie lub odruchowa reakcja wewnątrz snu, już po jego rozpoczęciu, uświadamiają nam fakt śnienia, mamy do czynienia ze Snem Indukowanym Snem ((ang. Dream Inducted Lucid Dream lub jako akronim DILD). Jeśli natomiast wchodzimy w sen bez utraty świadomości, lub tylko z bardzo krótkim okresem jej braku, mówimy wówczas o Śnie Indukowanym Jawą ((ang. Wake Inducted Lucid Dream, w skrócie WILD). W zależności od metody indukcji, rezultatem może byc WILD lub DILD. Świadome sny mogą różnić się intensywnością doznań, stopniem kontroli, długością trwania i wieloma innymi parametrami.

Źródło : [link widoczny dla zalogowanych]